بررسی رابطه سرمایه اقتصادی و فرهنگی -نهادی با ذائقه زیبایی‌شناختی مخاطبان ارتباط تصویری مطالعه موردی: طراحی جلد کتاب از منظر مخاطبان در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارگروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. نویسنده مسئول

2 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

چکیده

چکیده:
جلد کتاب یکی از مهم‌ترین رسانه‌های ارتباطی است که در شمارگانی بیش از سایر تولیداتِ ارتباط‌تصویری تکثیر شده و مانند اثری هنری‌ـ کاربردی، در ذائقه بصری مخاطب تأثیر می‌گذارد. از آن‌جا که مخاطبان هنر، یعنی دریافت‌کنندگان و مصرف‌کنندگان آن، در روند شکل‌گیری و استقبال از آثار هنری نقش اساسی دارند، لزوم شناختِ کیفیتِ ذائقه و معیارهای زیبایی‌‌شناسی مخاطبان در انتخاب محصول، ضرورت می‌یابد.
بخشی از پژوهش حاضر به بررسی رابطه سرمایه فرهنگی نهادی و سرمایه اقتصادی مخاطبان، با ذائقه‌ زیبایی‌شناختی آنان در زمینه طراحی جلد کتاب اختصاص یافته است. ادبیات نظری این بخش بر‌مبنای تعریف سرمایه فرهنگی نهادی و سازمان‌‌یافته از سوی پیر بوردیو، چیده شده است.
این پژوهش به طرح و پاسخ‌گویی به این پرسش می‌پردازد: ارتباط ذائقه بصری مخاطبانِ طرح جلد با شاخص‌های سرمایه فرهنگی نهادی و سرمایه اقتصادی آنان چگونه است؟ در ادامه رویکرد مخاطبان نسبت به رسانه هنریِ طرح جلد کتاب را بررسی می‌کند. روش انجام پژوهش، توصیفی‌ـ تحلیلی، و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی است. یافته‌های پژوهشْ حاکی از آن است که بیشترِ مخاطبان، فارغ از سطوح متفاوت تحصیلات و درآمد، طرح جلدهایی متناسب با معیارهای ارائه‌شده در زیبایی‌شناختی ‌ناب را در اولویت انتخابیِ خود قرار می‌دهند. به‌نظر می‌رسد با نفوذ و گسترش رسانه‌ها و افزایش نسبیِ بهره‌مندی از آموزش عمومی، توان هنری مخاطبان نیز افزایش یافته است. بنابراین اگر طرح جلدی واجد ضوابط زیبایی و متناسب با محتوای کتاب طراحی گردد، مخاطب فارغ از تفاوت چشمگیر در بهره‌مندی از سرمایه فرهنگی و اقتصادی، آن را انتخاب خواهد کرد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Economic Capital and Institutionalized Cultural Capital with the Aesthetic Taste of the Graphics Audiences Relationship between Economic Capital and Institutionalized Cultural Capital with the Aesthetic Taste of the Graphics Audiences Case study: book cover design from the perspective of the audience in Tehran

نویسندگان [English]

  • M. Manavi Rad 1
  • F. Morsali 2
1 Associate professor at the Faculty of Arts, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 Ph.D. student of Art Studies, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the most important communicational media belongs to book cover that has been published more than any other visual communicational products, and affects directly the audience’s visual taste as an artistic and applied work. But plenty of books published during recent years have made books with non-qualitative aesthetics criteria due to generalization of publishing market. Because the art audiences as its receivers and consumers play a key role in the formation and reception of art works, so it is essential to know quality of taste and aesthetics criteria of audiences. The theoretical foundation of this study in the field of evaluation of the levels of audiences’ taste is based on the theory of “cultural capital” stated by Pierre Beurdieu. He believes that aesthetics choice of audience depends on each person’s cultural capital acquired through the social field in which he located. Beurdieu speaks of two types of audiences and thus two different types of aesthetics; the “pure aesthetics” and “vulgar aesthetics”. Standards of these definitions rest on the recipient-based research in this study.
Authors have benefited from a descriptive-analytical and field study method by use of library documents in this research. The present study tends to evaluate the level of visual taste of audience based on Bourdieu’s cultural capital (education, income and…) to recognize them and study their expectations from cover design as medium. The results illustrate that most of audiences, regardless to their education and income, give priority to book cover designs with criteria presented in the “pure aesthetics”. This means the artistic ability of audience has been developed due to the influence and expansion of media. If you design a book cover including the aesthetics criteria related to the content of the book, the reader will select it despite substantial differences in its usage of cultural capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Capital
  • Economic Capital
  • Book Cover Design
  • Audience Taste

مراجع

آر. لیمن، مایکل (1388). «ارزش فرهنگی و زیبایی‌شناسی نشر: پول، قدرت و تاریخ هنر». ترجمه بهار رهادوست. زیباشناخت. سال دهم(21): 17-27.
افشارمهاجر، کامران (1388). گرافیک در صنعت نشر. تهران: سمت. چاپ اول.
اکبری‌تبار، علی‌اکبر (1391). «مطالعه‌ای در باب فرایند طراحی جلد کتاب». کتاب مهر. سال دوم (5):128-150
ادریسی، افسانه؛ رحمانی خلیلی، احسان و حسینی امین، سیده نرگس (1391). «سرمایه فرهنگی خانواده و ذائقه فراغتی دانشجویان با رویکرد نظری بوردیو». جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. سال دوم(5). 27-50.
باکاک، رابرت (1381). مصرف. ترجمه خسرو صبری. تهران: نشر و پژوهش شیرازه. چاپ اول.
بوردیو، پیر (1390). تمایز، نقد اجتماعی قضاوت‌های ذوقی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشرنی. چاپ اول.
--------  (1380). نظریه کنش، دلایل عملی و انتخاب عقلانی. ترجمه مرتضی مردیها، تهران: نقش و نگار. چاپ اول.
بون ویتز، پاتریس (1391). درس‌هایی از جامعه‌شناسی بوردیو. ترجمه جهانگیر جهانگیری و حسن پورسفیر، تهران: آگه. چاپ دوم.
جنکینز، ریچارد (1385). پیر بوردیو. ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. تهران: نشر نی. چاپ اول.
چندلر، دانیل (1387). مبانی نشانه‌شناسی. ترجمه مهدی پارسا. تهران: سوره مهر. چاپ چهارم.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1389). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت. چاپ هفدهم.
رامین، علی (1387). مبانی جامعه‌شناسی هنر. تهران: نشر نی. چاپ چهارم.
--------- (1390)، نظریه‌های فلسفی و جامعه شناختی در هنر. تهران: نشر نی. چاپ دوم.
راودراد، زهرا (1392). «ویژگی‌های اجتماعی مخاطبان نقاشی‌های مردم‌پسند و مدرن در ایران». جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، سال اول(1) ، 64-39.
---------- (1390). نظریه‌های جامعه‌شناسی هنر و ادبیات. تهران: دانشگاه تهران. چاپ اول.
---------- (1384). «جایگاه اقتصاد در جامعه‌شناسی هنر». ماهنامه بیناب. سال اول(8). 48-63.
ریتزر، جرج (1389). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علمی. چاپ پانزدهم.
رید، هربرت (1352). هنر و اجتماع. ترجمه سروش حبیبی. تهران: امیرکبیر. چاپ اول.
سید آبادی، علی‌اصغر (1385). عبور از مخاطب‌شناسی سنتی. تهران: فرهنگ ما. چاپ اول.
سیدمن، استیون. (1386). کشاکش در آرای جامعه‌شناسی، نظریه‌های امروز جامعه‌شناسی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی. چاپ دوم.
شاه‌حسینی، سعید، (1390). مخاطب‌شناسی سینما: ارائه مدلی برای استفاده و رضایتمندی مخاطب ایرانی از سینما. پایان‌نامه دکتری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
شریعتی، سارا (1386). «جامعه‌شناسی بی‌هنرها، تحلیلی بر جامعه‌شناسی دریافت هنری». پژوهشنامه فرهنگستان هنر، سال اول(2). 92-102.
شریعتی، سارا و مریم سالاری (1392). «سنجش سرمایه دانشگاهی و سلیقه زیباشناختی». مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال نهم(33)، 105-138.
شوبره، کریستیان و اولیویه فونتن (1382). واژگان بوردیو. ترجمه مرتضی کتبی. تهران: نشر نی. چاپ اول.
صالحی، سودابه. (1392). «نگاهی به تلقی از طراحی گرافیک در ایران». حرفه هنرمند (46). 26-46.
صالحی امیری، سیدرضا. (1392). آسیب‌شناسی فرهنگی در ایران. تهران: ققنوس. چاپ دوم.
کوثری، مسعود. (1386). درک آثار هنری در جامعه. مجموعه مقالات اولین هم‌اندیشی جامعه‌شناسی هنر، به کوشش سیروس یگانه. تهران: فرهنگستان هنر. 217-229.
گرنفل، مایکل. (1389). مفاهیم کلیدی بوردیو. ترجمه محمدمهدی لبیبی. تهران: افکار. چاپ اول.
مرسلی توحیدی، فاطمه.(1393). بررسی شکاف بین گرافیک هنری و گرافیک بازاری، با تکیه بر رئوس اثر هنری، هنرمند، سفارش‌دهنده، مخاطب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته ارتباط تصویری. دانشکده هنر. دانشگاه الزهرا.
مک‌کوایل، دنیس. (1380). مخاطب‌شناسی. ترجمه مهدی منتظرقائم. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها. چاپ اول.
ممیز، مرتضی (1382). حرف‌های تجربه. تهران: دید. چاپ اول.
موشتوری، آنتیگون (1386). جامعه‌شناسی مخاطب در حوزه فرهنگی و هنری. ترجمه حسین میرزایی. تهران: نشر نی. چاپ دوم.
نیکزادفرخی، مهرداد (1382). الگوی مصرف لباس و هویت اجتماعی. پایان‌نامه کارشناسی‌ ارشد، رشته جامعه‌شناسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه گیلان.
هینیک، ناتالی (1387). جامعه‌شناسی هنر. ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر. تهران: آگه. چاپ دوم.
 
R. Lyman, Michael (2009), Cultural and Aesthetic Value of Publishing: Money, Power and Art history, Translation by Bahar Rahadoust, Aesthetic, Tenth year (21): 27-17.
Afsharmohajerr, Kamran (2009), Graphics in the Publishing Industry. First edition, Tehran:Samt. Akbar Batbar, Ali Akbar (2012), Study on Book Design Process. Ketabe mehr, The Second Year (5): 150-128.
Edrisi, Afsaneh, Rahmani Khalili, Ehsan and Hosseini Amin, Seyedeh Narges (2012), Family Cultural Capital and Students’ leisure Tastes with Bourdieu’s Theoretical Approach. Sociology of Youth Studies, Second Year (5): 50-27.
Bocock, Robert (2002), Consumption, Translation by Khosrow Sabri, First Edition, Tehran: Ney publication.
Bourdieu, pier (2011), Differentiation, Social critique of judgments, Translation by Hassan Chavashian, First Edition, Tehran:Ney publication.
-نام نویسنده اضافه شود (2001), The Theory of Action, Practical Reasons and Rational Choice,  Translation by Morteza Mardiha, First Edition, Tehran: Naghshonegar.
Bon Vets, Patrice (2012), Lessons from Bourdieu’s Sociology, Translation by Jahangir Jahangiri and Hasan Poursfir, Second Edition, Tehran: Agah.
Jenkins, Richard (2006), Pierre Bourdieu, Translation by Leyla Joafshan& Hassan Chavashian, First Edition, Tehran: Ney publication.
Chandler, Daniel (2008), Semantic Foundations, Translation by Mehdi Parsa, Fourth Edition, Tehran: Sureh Mehr.
Hafez Nia, Mohammad Reza (2010), Introduction to the Research Method in the Humanities; Seventh Edition, Tehran: Samt.
Ramin, Ali (2009), Fundamentals of Sociology of Art. Fourth edition, Tehran: Ney publication.
نام نویسنده اضافه شود (2011), Philosophical and Sociological Theories in Art, Second Edition, Tehran: Ney publication.
Raavarad, Zahra (2013),The Social Features of Audiences of Popular and Modern Paintings in Iran. Sociology of Arts and Literature, First Year (1): 64-39.
-نام نویسنده اضافه شود (2011), Theories of Sociology of Arts and Literature. First edition, Tehran, Tehran University.
-  نام نویسنده اضافه شود(2005), The Position of Economics in the Sociology of Art, The Bianab Monthly, The First Year (8): 63-48.
- Ritzer, George (2010). Theories of sociology in contemporary times, Translation by Mohsen Solati, Fifteenth Edition, Tehran:Elmi.
Reed, Herber (1973), Art and Community, Translation by Soroush Habibi, First Edition, Tehran: Amir Kabir.
Seyyed Abadi, Ali Asghar (2006), Crossing the Traditional Audiences, First Edition, Tehran: Farhange ma.
Seidman, Steven (2007), Controversy in Sociology, Today’s Theories of Sociology, Translated by Hadi Jalili, Second Edition, Tehran: Ney publication.
 Shah Hoseini, Saeed (2011), Cinematic Audience: Providing a model for the Use and Satisfaction of Iranian Audiences from the Cinema. PhD Thesis, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabaee University.
 Shariati, Sarah (2007), Sociology of Non-Artistic, An Analysis of the Art of Sociology, Journal of the Academy of Arts, First Year (2): 102-92.
Shariati, Sarah, Salari, Maryam (2013), Assesment of Academic Capital and Cognitive Taste, Cultural and Communication Studies, Ninth Year (33): 138-105.
Schubert, Christine, Fontaine, Olivier (2003), Bourdieu’s Vocabulary, Translation by Morteza Katbi, First Edition, Tehran: Ney.
Salehi, Sudabeh (2013), A look at the Notion of Graphic Design in Iran, The Profession of the Artist, (46): 46-26.
Salehi Amiri, Seyed Reza (2013), Cultural Pathology in Iran. Second print, Tehran: Ghoghnous.
Kosri, Massoud (2007), Understanding Atwork in Society, Proceedings of the First Contemplation of the Sociology of Art, by the Efforts of Cyrus Yeganeh. Tehran: Art Academy: 229-217.
Granfell, Michael (2010), Bourdieu’s Key Concepts, Translation by Mohammad Mehdi Labibi, First Edition, Tehran: Afkar.
Morsali Tohidi, Fatemeh (2014), Examining the Gap Between Artistic Graphics and Market Graphics, Relying on the Prominence of the Artist, the Client and the Audience, Master’s Thesis, Visual Communication, Faculty of Arts, Alzahra University.
McKoyle, Dennis (2001), Audience, Translation by Mehdi Montazar Gham, First Edition, Tehran: Center for Media Studies and Research.
Momayez, Morteza (2003), Professional Experiences, First Edition, Tehran: Did publication.
Musturi, Antigone (2007), Sociology of the Audience in the Field of Culture and Art, Translated by Hossein Mirzaee, Second Edition, Tehran: Ney publication.
Nikzad Farokhi, Mehrdad (2003), Pattern of Wearing and Social Identity, Master’s Thesis, Sociology, Faculty of Social Sciences, Guilan University.
 Hinick, Natalie (2008), Sociology of Art, Translated by Abdolhossein Nik Gohar, Second Edition, Tehran: Agah.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار