مطالعه نشانه شناختی تصویری در پوسترهای دهه اخیر با تأکید بر بن مایه های نگارگری ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات ، تهران، ایران .

2 استادیارگروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

 
یکی از گرانبها‌ترین و قدیمی‌ترین میراثِ به‌جای‌مانده از گذشتگان و هنر آنها نگارگری و نقوش سنتی و تصاویری است که ریشه در دلِ فرهنگ دارند. نمادگرایی به‌عنوان یکی از ابزارهای بیان تصویری، در آثار زیادی از نگارگری ایرانی دیده شده و انتقال مفاهیم را در صورت و معنا به هم نزدیک کرده است. با مطالعه و تحلیل عناصر مرتبط با نگارگری و نقوش ایرانیِ به‌کارگرفته‌شده در پوستر‌هایی با موضوع و مخاطبان متفاوت، می‌توان میزان اثر‌بخشیِ تصاویر در انتقال پیام و تأثیر‌گذاری آن را در مخاطب/ مخاطبان بررسی کرد. این پژوهش به تجزیه و تحلیل پوسترهای دهه اخیر با تأکید بر بن‌مایه‌های نگارگری ایرانی با رویکرد نشانه‌شناختی می‌پردازد تا به این پرسش پاسخ دهد رابطه نقش‌مایه‌های ایرانی و عناصر نگارگری در پوسترهای یک دهه اخیر ایران با موضوع پوستر چیست و از چه عناصر نشانه‌شناسی در این ارتباط استفاده شده است؟ محور اصلی این پژوهش بررسی چگونگی ارتباط میان موضوع پوسترهای یک دهه اخیر ایران و استفاده از عناصر نمادین و نقوشِ نگارگریِ ایران در آنهاست. در این پژوهش سعی برآن است که پوستر‌های طراحی‌شده دراین بازه زمانی، با توجه به نقوش و تصاویر مرتبط با نگارگری ایران مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار‌ گیرد. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد. نتایج به‌دست‌آمده به این امر اشاره دارد که ارتباط نقش‌مایه‌های ایرانی و عناصر نگارگری با استفاده از نشانه‌های شمایلی بوده و استدلال می‌شود بیشتر ارتباط نقش‌مایه‌های ایرانی و عناصر نگارگری در این پوستر با استفاده از عناصر شمایلی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Semiotic Study of Pictorial Art on Posters of the Last Decade, with an Emphasis on

نویسندگان [English]

  • SH. Hessami 1
  • S.N. Emami Far 2
1 M.A. of Graphic design, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. (Corresponding Author)
2 Assistant prof. of Graphic design, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

One of the most precious and oldest legacy of the past, and their art is traditional painting and art, images that are rooted in the heart of culture. Symbolism as one of the tools of visual expression has been seen in many Iranian paintings and has brought together the concepts of form and meaning. By studying and analyzing elements related to painting and Iranian motifs used in posters with different subject and audience, we can examine the effect of images on the transmission of the message and its impact on the audience. This pictorial epistemology on posters of the last decade emphasizes the Iranian art of painting. The main focus of this research is to study the relationship between the topic of posters of the last decade of Iran and the use of symbolic elements and Iranian imaging paintings. In this research, the posters designed during this time period are discussed and analyzed according to the semiotic concepts of motifs and images related to Iranian painting. Descriptive-analytical research method and library information gathering method you and the field results indicate that the relationship between the role of Iranian mosaics and the elements of painting with the use of symbolic signs and it is argued that the relationship between the role of Iranian mosaics and the elements of painting in this poster using the elements of the figurative elements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Painting
  • Iranian Motifs
  • Semiotics
  • Poster
آیت‌اللهی، حبیب (1383). «واژگان زیبایی‌شناسی پوستر، اعلان یا آکهینه و تاریخ پیدایش آن». مطالعات هنرهای تجسمی. شماره 21.
الهی، حبیب‌ا... (1379). «وجوه افتراق و اشتراک در مبانی زیبایی‌شناسی، سبک‌ها و ارزش‌ها در هنر ایرانی اسلامی و در هنر معاصر غرب». سایه طوبی (مجموعه مقالات). تهران: فرهنگستان هنر .
ا .داندیس، دونیس (1368). مبادی سواد بصری. ترجمه مسعود سپهر. تهران: سروش. چاپ اول.
ابراهیمی ناغانی، حسین (1384). «جایگاه ترکیب‌بندی در نگارگری ایران». دوفصلنامه مطالعات هنر اسلامی. سال اول. شماره دوم بهار ـ تابستان.
امامی‌فر، سید نظام‌الدین (1385). نشانه‌شناسی کاربردی. کتاب ماه و مهر، آذر.
باقری. عبدالعلی و کامران افشارمهاجر. سید سعید زاویه (1395). باغ نظر. سال سیزدهم. شماره 44.
بختورتاش، نصرت‌الله( 1356). گردونه خورشید، یا گردونه مهر. تهران: عطایی.
پوپ، آرتور (1378). سیر و صور نقاشی ایران. ترجمه یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
تابان قنبری، حسین و محمدرضا سلطانزاده و نصیر سلامی (1395). «نشانه‌شناسی محتوا و زمینه‌های مؤثر بر دیوارنگاری و تزیینات دوره زندیه با تأکید بر درونمایه‌های هنر قومی». باغ نظر. سال 13. شماره 45 .
جوانی، اصغر و محمد خزایی و منصور کلاه‌کج (1394). «چیستی هویت بصری ایرانی از منظر گرافیک». باغ نظر. سال سیزدهم. شماره 40. مرداد و شهریور.
------------------  (1396). «رویکردهای بازنمایانه در طراحی گرافیک». باغ نظر. سال چهاردهم. شماره 50. مرداد.
چندر. دانیل (1387). مبانی نشانه‌شناسی. ترجمه مهدی پارسا. تهران: نشر سوره مهر.
چنگیز، سحر و رضا رضالو (1389). ارزیابی نمادین نقوش جانوری سفال نیشابور (قرون سوم و چهارم هجری قمری)، اردبیل: دانشگاه محقق اردبیلی.
دینه‌سن، آنه ماری (1389). درآمدی بر نشانه‌شناسی. ترجمه مظفر قهرمان. تهران: انتشارات نشر پرسش.
ذویاور، حامد و مهنوش‌وحدتی و مهدی مکی‌نژاد. «معانی نمادین نقش‌مایه بته جقه»، فصلنامه علمی پژوهشی کیمیای هنر. سال چهارم. شماره 15. تابستان.
روستایى چیت‌سازیان، محبوبه (1392). «بررسی و تحلیل چگونگى ترسیم نمادین نقوش حیوانی سفالینه‌های قرون 3 و4 ه. ق ایران». شوشتر: دوفصلنامه دانشکده هنر. شماره سوم. بهار و تابستان.
سجودی، فرزان (1387). نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: انتشارات علم. ویرایش دوم.
--------- (1388). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. تهران: انتشارات علم.
شعیری، حمیدرضا (1388). «از نشانه‌شناسی ساختگرا تا نشانه ـ معناشناسی گفتمانی». فصلنامه نقد ادبی. سال 2. شماره 8 .
ضیمران، محمد(1383). درآمدی بر نشانه‌شناسی هنر. تهران: نشر قصه.
قائمی‌نیا، علیرضا (1385) «نشانه‌شناسی و فلسفه زبان». ذهن. پاییز. شماره 27.
کفشچیان‌مقدم، اصغر،‌ کریم اله‌خانی (1396). «بررسی‌ مؤلفه‌های‌ تعاملی ‌فرم‌ و ‌متن ‌در ‌ساختار ‌زیباشناسانه ‌آثار ‌نقاشی ‌ایران‌‌«. نشریه هنرهای‌ زیبا‌ ـ هنرهای ‌تجسمی.‌ دوره 22. شماره 4. زمستان.
کوپر، جی.سی(1379). فرهنگ مصور نمادهای سنتی. ترجمه ملیحه کرباسیان. تهران: نشر فرشاد.
گرابر، اولگ. مروری بر نگارگری ایرانی. ترجمه مهرداد وحدتی دانشمند. تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری. فرهنگستان هنر. چاپ دوم.
متفکرآزاد، مریم و آرزو پایدارفرد (1394). «بررسی ویژگی‌های نگارگری نسخ خطی مصور با تأکید بر نسخه مصور یوسف و زلیخا در کتابخانه مرکزی تبریز». فصلنامه علمی هنری نگارینه. سال ششم. تابستان.
محمودی، فتانه (1386). «از متن تا تصویر، زیبایی‌شناسی نشانه‌های تصویری با رویکردی به گرنیکا». نشریه هنرهای زیبا. شماره 32. زمستان.
معنوی‌راد، میترا و ابوالقاسم دادور (1389). «تحلیل ارتباطات نوشتاری در حوزه بیان هنری». نشریه هنرهای زیبا هنرهای تجسمی. شماره 43. پاییز.
Ashoori, M, T, Moradi, A (2008), Comparative Study of Traditional Nature Traces, Negate Journal, Vol 6.
Ayatollah, Habibollah (2004), The Aesthetics of The Poster, Announcement or Advertizing, And The Date of Its Emergence, Visual Arts, No. 21.
Ayatollah, Habibollah (2000), Distinction And Sharing In The Basics of Aesthetics, Styles And Values In Iranian Islamic Art And Contemporary, Western Art, Shawi Tawbi “Proceedings of The First Biennial of the Painting of The Islamic World”, Tehran: Museum of Contemporary Art.
Bakhortash, Nasratollah (2007), Secrets: Sparrow or Meat Roll, Tehran: Artemis.
Baqeri, Abdul Ali And Afsharmohager, Kamran Zavieh, Seyyed Saeed (2017), A Comparative Study of Visual Culture, In the Holy Defense Poster and in the Posters of England at the First World War, Garden comment, Thirteenth Year, No. 44.
Chandler, Daniel (2008), The Foundations of Semiotics, Mehdi Parsa, Tehran: Sura Mehr.
Changiz, Sahar and Rezalu, Reza (2010), Symbolic Evaluation of Beaded Neyshabour Pottery (Third and Fourth Centuries), Ardebil: Mohaghegh University of Ardebil, Vol. 4, No. 47, 33-44.
Chittazan, Amir Hossein Rostayee, Mahboubeh (2013), The Study And Analysis of The Symbolic Design of Animal Designs of The Pottery of The 3rd And 4th Centuries, Gh Iran, Paykareh Research In Visual Art, Volume 2, Issue 3, 7-18.
Cooper, Jane (2001), Illustrated Culture of Traditional Symbols, Maliheh Karbasian, Tehran: Farshad.
Dandies, Donis (1990), The Basics of Visual Literacy, Masoud Sepehr, Tehran: Soroush, Pt 1.
Dina Sen, Anne Marie (2010), Profit on Semiotics, Mozaffar Ghahremani, Tehran: Question.
Ebrahimi Naghani, Hossein (2005), The Position of Combining In The Painting of Iran, Islamic Art Studies, Vol 1, Number 2.
Ghanbari, Taban, Soltanzadeh, Hossein, Nasir Salami, Mohammad Reza (2017), Semiotics Content of The Fields Affecting on Graffiti And Decorations of Zand Era with An Emphasis on Folk Art Themes, Garden comment, Vol. 13, No. 45, 91-104. 
Ghayeminia, Alireza (2006), Semiotics and the Philosophy of language, No. 27.
Grabar, Alec (2005), An overview of Iranian Painting, Mehrdad Vahdati Daneshmand, Tehran: Art Academy.
Imamifar, Seyyed Nezamedin (2006), Applied semiotics, The Book of the Month and Mehr, December.
Javani, Asghar, Khazaei, Mohammad, Kolahkaj, Mansor (2016), The Nature of Iranian Visual Culture Represented Graphically, Garden comment, Vol. 13, No. 40, 35-44.
Javani, Asghar, Khazaei, Mohammad, Kolahkaj, Mansor (2017), Representational Approaches In Graphic Design, Garden comment, Vol. 14, No. 50, 49-56.
Kowshchian Moghadam, Asghar, Allah Khani, Karimo (2017), Investigating The Interaction Components of Form and Text In The Aesthetic Structure of Iranian Painting, Visual Arts, No. 72.
Mahmoudi, Fataneh (2007), From Text to Image: The Aesthetics of Visual Cues With an Approach to “Greniga”, Fine Arts, Vol. -, No. 32, 93-100.
ManaviRad, Mitra, Dadvar, Abolqasem (2011), Analysis of written Communication in The Field of Artistic Expression, Journal of Fine Arts Visual Arts, Vol. 2, Issue 43, 35-44. 
Motafaker Azad, Maryam, Paydar Fard, Arezoo (2015), Survey Characteristics of Illustrated Manuscripts Case Study: Examine an Example of Literary Manuscripts Held in Tabriz Central Library, Negarineh Islamic Art, No: 6, 56-71.
Riveres, Charlotte (2011), Poster art, Mehdi Norimghdam, Iran: Marlik.
Shairi, Hamid Reza (2009), From Constructivist Semiotics to Sign-Discourse Semantics, Literary Criticism, Vol. 2, Issue 8, 33-51.
Sojoodi, Farzan (2008), Applied Semantics, Tehran: Science, Second edition.
Sojoodi, Farzan (2009), Semantics: Theory and Practice (Proceedings), Tehran: Science.
Upham Pope, Arthur, Arnold, Thomas (2000), Garlic And Persian Forms of Painting, Jacob Azhand, Tehran: Molly.
Zaimran, Mohammad (2004), An Introduction to The Semiotics of Art, Tehran: Storyteller.
Ziyavar, Hamed, Vahdati, Mahnoosh, Makinejad, Mehdi (2015), Symbolic Meanings of The Role of The Bridegroom, Kimiya Art, Vol. 4, No. 15, 99-113.