« شکل‌گیری ترکیب‌بندی زیباشناختی از نظر ژیل دلوز با تأکید بر عملکرد نمودار و نقد آن در اثری از شهریار احمدی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

 مساله پژوهش، پرسش از شرایط شکل‌گیری سطح ترکیب‌بندی زیباشناختی از دل ماده هنری با توجه به شرح انواع سطوح ترکیب‌بندی در کتاب‌های فرانسیس بیکن: منطق احساس  از دلوز و  فلسفه چیست؟ از دلوز و گواتری است. در مرحله بعد، هدف مقاله، سنجش و نقد اثری از شهریار احمدی، با روش تحلیلی-انتقادی، با توجه به مراحلی است که از بحث‌های دلوز بیرون کشیده‌ شده است. ترکیب‌بندیِ مادی و فنی معطوف به ادراک و حال زیسته هنرمند است. در تقابل با این سطوح، شکل‌گیری ترکیب‌بندی زیباشناختی معطوف به بعد اشتدادی است. نمودار شرط شکل‌گیری ترکیب‌بندی زیباشناختی است. شکل‌گیری آن به عملکرد نمودار روی نیروهای مختلف سطح بستگی دارد. هنرمند با اتکا به نمودار، تصادف و شانس قواعد مالوفِ سازمان بصری را پشت سر می‌گذارد و ترکیب‌بندی خلق می‌کند که باصره در آن از توان مازاد برخوردار می‌شود. تحلیل فرآیند پیش‌گفته در اثر بدون‌عنوان شهریار احمدی و نقد آن نشان می‌دهد، بسیاری از مراحل شکل‌گیری ترکیب‌بندی زیباشناختی، مانند پشت‌سرگذاشتن اسلوب مالوف و درک متعارف نسبت به هنر کلاسیک ایران و صرف نظرکردن هنرمند از آرشیوها و خاطرات ذهنی در خلق اثر طی می‌شود، اما نمودار به صورت موضعی عمل نمی‌کند و تمام سطح اثر را در بر می‌گیرد. با این حال، این اثر زمینه‌های پیشنهاد رسیدن به «قاعده»ای تازه و  تفکر به ابعاد معنایی «مفهوم انسان» در وضعیت معاصر را فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Formation of the Aesthetic Composition According to Deleuze`s Idea With Emphasis on Diagram (Case Study: “ Untitled” by Shariar Ahmadi)

نویسنده [English]

  • F. Afarin
Assistant professor, Art Studies Department, Art Faculty, Semnan University,Semnan, Iran.
چکیده [English]

 
According to Deleuze` ideas, there are several types of compositions or arrangements: material composition, which is a function of the artist’s perceptual product or his/her sentiments. Technical composition, which renders the perception of the artist subject to scientific discoveries, such as perspective rules or mathematical rules, like the golden proposition and the Fibonacci sequence, or ultimately disorder in fractal order. Aesthetic composition is formed from the sensitivity to different forces on the surface. The forces of colors and shapes puts the painter in a variety of ways. Each color and form expresses a degree of force. Once the criteria or rules for creating visual works become unimportant. The dissonance and chaos may occur at the surface of the work, which is the most important factor in organizing this composition. The diagram, in an instant, relates both the contractionary and expansive moments between chaos and the order of composition in the way. Contraction is a sequential movement that, like the point of imbalance or collapse, tends to return everything to the matter, mass, or material structure indicating the fragmentation of each piece, the patch of color, the color strokes. Expansion bonds between horizontal and vertical surfaces; in addition to conveying and expanding, it merges them in depth. In addition, the diagram induces a process that continually organizes a set of relationships based on the sensitivity of the forces. They shatter and disintegrate, squeeze one another, rescuing themselves from the chaos of indeterminacy, while still remaining self-contained. The diagram moves between disorder and order of composition. The emergence of the diagram is as necessary as possible, which resembles throwing of  a dice by chance while sitting on the surface with emergence of a number  and allowing the artist to move forward based on it. The Method of this Research is analytical-critical according to Gilles Deleuze`s thought. To clarify some contents the author has criticized an Iranian contemporary artist’s work, Shahryar Ahmadi who creates many paintings by deforming the forms and shows that artistic work as a field of  forces.
The result of the analysis of Shariar Ahmadi`s painting based on Deleuze’s ideas shows that the artist has gone through material and technical composition using the force of forms, colors, and virtual aspects of classic images, concepts, subject maters like ascension of muhammad. The action of contradiction and expansion in complementary colors of red and green, orange and red and the yellow variation of the color along with the black color flows, creates close-knit, yet stressful relationships. The diagram is the condition of  formation of aesthetic composition. Relying on diagrams, necessary contingency and chances, the artist goes beyond the visual rules of the organization and creates a composition in which the eyes is ocuppied with the surplus puissance.  
The study question is asking from the conditions for the formation of aesthetic composition from the heart of the artistic material with the description of the different levels of composition in Deleuze’s books: “Francis Bacon: Logic of Sensation ” and “What is Philosophy?”. In the next step, the purpose of this paper is to evaluate and critique the work of Shahriar Ahmadi, using the analytical-critical approach, with regard to the steps that have been taken from Deleuze’s discussions. The analysis of the aforementioned process in Shahriar Ahmadi`s work “untitled” and it`s  criticism reveals that many moments  of creation of aesthetic composition  such as overcoming the artist`s style and conventional understanding of Iranian classical art and abandoning from archives and mental images are left behind. The result show that the diagram  does not act locally and it encompasses the entire surface of the work. However, this work provides the grounds for proposing a new “rule” and thinking about the semantic dimensions of the concept of  human in the contemporary situation.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aesthetic Composition
  • Act of Painting
  • Diagram
  • Chance
  • Color
  • Forces
آفرین، فریده و اشرف‌السادات موسوی‌لر(1394). هستی‌شناسی ریتم در نقاشی نزد دلوز با تاکید بر زیباشناسی، شناخت، شماره 72، 7- 30.
احمدی، بابک(1389). ساختار و تاویل متن، چ. دوازدهم، تهران: مرکز.
احمدی، شهریار و خیام، هوشنگ(1390). «روحم راغب است اما جسمم ناتوان»، هنر فردا، شماره5+ 28، 120-122.      
احمدی، شهریار و موریزی‌نژاد، حسن(1391). آتلیه‌گردی(مصاحبه)، تندیس، 19 اردیبهشت، شماره 223، 10-11.
بیردزلی، مونرو. سی و هاسپرس، جان(1392)، تاریخ و مسایل زیباشناسی، ترجمه‌ محمدسعید حنایی، تهران: هرمس.
بیکن، فرانسیس و سیلوستر، دیوید(1388). گفتگوهای دیوید سیلوستر با فرانسیس بیکن، ترجمه شروین شهامی پور، چ. دوم، تهران: نظر.
حضرتی، کامبیز(1391). پیکاسو، مساله تصویر و زمان(خوانش دولوزی پیکاسو)، کیمیای هنر، شماره 4، 63-74.
دلوز، ژیل ( 1389). فوکو، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهان‌دیده، چ. دوم، تهران: نی.
دلوز، ژیل(1390). فرانسیس بیکن: منطق احساس، ترجمه حامد علی‌آقایی، تهران: حرفه هنرمند.
دلوز، ژیل(1391). نیچه و فلسفه، ترجمه عادل مشایخی، تهران: نی.
دلوز، ژیل و گواتری، فلیگس(1391). فلسفه چیست؟، ترجمه پیمان غلامی و زهره اکسیری، تهران: رخداد نو.
دلوز، ژیل(1392). اسپینوزا: فلسفه‌ عملی، ترجمه پیمان غلامی، تهران: دهگان.
رانسیر، ژاک(1394). آینده تصویر، ترجمه فرهاد اکبرزاده، تهران: امید صبا.
 سلیمی، همایون؛ اردلانی، حسین؛ اکبری، مجید و گودرزی، حجت(1394). تجسم احساس در اندیشه ژیل دلوز: بررسی نقاشی‌های فرانسیس بیکن، نامه‌ هنرهای تجسمی و کاربردی، شماره 16، 23-44.
کاندینسکی، واسیلی(1390). معنویت در هنر، ترجمه اعظم نوراله خانی، چ. پنجم،  تهران: اسرار دانش.
کشمیرشکن، حمید(1394). هنر معاصر ایران، ریشه‌ها و دیدگاه‌های نوین، تهران: نظر.
گرابر، اولِگ (1390). مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمه مهرداد وحدتی دانشمند، تهران، فرهنگستان هنر.
مریدی، محمدرضا(1392). پارادایم هنر جهانی، تحلیل جامعه شناختی از چهار مدل تحلیلی هنر جهانی، نامه  هنرهای تجسمی و کاربردی، شماره 11، 5-20.
مشایخی، نادر و عظیمی‌نژاد، علی(1391).«گفت‌وگو با نادر مشایخی» ، گزارش موسیقی، دوره چهارم تخصصی، شماره مسلسل 52، 26-28.
مشایخی، عادل(1392). دلوز، ایده، زمان، تهران: بیدگل.
ولار، آمبرواز(1396). زندگی و هنر سزان، ترجمه علی اکبر معصوم‌بیگی، تهران: نگاه.
Afarin, F. & Mousavilar, A. (2015). Deleuze on Rhythem & Onthology in Painting with Emphasis On Aesthetics, Journal of Knowledge, 72, 7-30 (Text in persian).
Ahmadi, B. (2010). The Text Structure & Textual interpretation, Tehran: Markaz (Text in Persian).
Ahmadi. Sh & Khayam, H. (2011). I`m Spiritually Interested but So Weak Bodily, The Art of Tommarrow, 5+28, 120-122 (Text in Persian).
Ahmadi. Sh. & MourizineJad, H. (2012). Atelier Visiting, Tandis, 19, 223 (Text in Persian).
Beardsley, R. Monroe, C. & Hospers. J. (1997). History & The Problems of Aesthetics, Translated by Mohammad Saeid Hanaiee Kashani, Tehran: Hermes (Text in Persian).
Bouge, R. (2003). Deleuze on Music, Painting and The Arts, London: Routledge.
Deleuze, G. & Guattari, F. (2012). What is Philosophy?, Translated by Zohreh Eksiri & Peyman Gholami, Tehran: Rokhdadeno (Text in Persian).
Deleuze, G. & Guattarri, F. (1994). What Is Philosophy?, Translated by Graham Burchell and Hugh Tomlinson, London & New York: Verso.
Deleuze, G. (1989). Cinema 2: The Time-Image, Translated by Hugh Tomlinson and Robert Gatela, London: The Athlone Press.
---------------------. (1994). Difference and Repetition, Translated by Paul Patton,  London & New York: Continuum.
----------------------. (2003). Francis Bacon: The Logic of Sensation, Translated by Daniel W. Smith, London & New York: Continuum.
Deleuze, G. (2002). Francis Bacon: Logique de La Sensation, Paris: éditions du seuil.
Deleuze, G. (2010). Foucault, Translated by Nikoo Sarkhosh & Afshin Jahandideh, (2nd ed.), Tehran: Nashreney (Text in Persian)
Deleuze, G. (2011). Francis Bacon: the Logic of Sensation, Translated by Hadi Ali Aghaiee, Tehran: Herfeh-Honarmand (Text in Persian)
Deleuze, G. (2012). Nietzche et la philosophie, Translated by Adel Mashayekhi, Tehran: Nashreney (Text in Persian).
Deleuze, G. (2013). Spinoza: Practical Philosophy, Translated by Peyman Gholami, Tehran: Dehgan (Text in Persian).
Deleuze, G. and Guattari, F. (1988). A Thousand Plateaus, Translated by Brian Massumi, London:The Athlone Press.
Grabar, O. (2010). Mostly Minuature: An Introduction to Persian Painting, Translated by Mehrdad Vahdati Daneshmand, Tehran: Iranian Academy of the Arts (Text in Persian).
Hazrati, K. (2012). Picasso and the Issue of Image and Time (Deleuzian Reading of Picasso), Kimiya-ye-Honar, 1(4), 63-74 (Text in Persian).
Kandinsky, W. (2011). Concerning the Spiritual in Art, Translated by Azam Nourallah Khani, Tehran: Asrar Danesh (Text in Persian).
Keshmirshekan, H. (2015). Iranian Contemporary Art, Tehran: Nazar. (Text in Persian).
Lawrance, D. H. (2017). Introduction To Cezanne`s Painting, in Cezanne by Ambroise Vollard, Translated by Ali Akbar Masoumbeigi, Tehran: Negah (Text in Persian).
Mashayekhi, A. (2013). Deleuze, Idea , Time, Tehran: Bidgol (Text in persian)
Mashayekhi, N. & Aziminejad, A. (2012). Dialuoge with Nader Mashayekhi,  Report of Music, 52, 26-28 (Text in Persian).
Moridi, M. (2013). Paradigm of Universal Art: Sociological analysis of Four Model of World Art. Journal of Visual and Applied Arts, 11, 5-20 (Text in Persian).
Ranciere, J. (2015). The Future of The Image, Translated by Farhad Akbarzadeh, Tehran: Omidesaba (Text in Persian).
Salimi, H., Ardalani, H.,  Akbari, M. & Godarzi, H. (2015), Visualizing Sensation in Gilles Deleuze›s Thought: A Review of Frances Bacon›s Paintings, Journal of Visual and Applied Arts, 16, 23-44. (Text in Persian).
Sylvester, D. (2009). Interviews With Francis Bacon, Translated by Shervin Shahami Pour, Tehran: Nazar (Text in Persian).
Zourabichvili, F. (1994). Deleuze, Une Philosophie de L’événement, Paris: Puf.
URLs:
URL1: www.webdeleuze.com Deleuze, Gilles ,(1978/03/28”  (courses on kant “, trans : Melissa McMahon,  (date acces: 2012/09/20)
URL2: www.webdeleuze.com Deleuze, Gilles, (1981/03/31), “Cours du peinture”. transcription : Cécile Lathuillère  et Szarzynski Eva ( date acces: 2013/03/20).
URL3: http://www.honaronline.ir/pages/news-51890.aspx ( date acces: 2013/09/15).